Inwestycja w instalację fotowoltaiczną to nie tylko wybór odpowiednich paneli i ich montáż, ale także dopełnienie kilku formalności. W Polsce przepisy dotyczące fotowoltaiki zmieniały się w ostatnich latach, dlatego warto wiedzieć, czy i kiedy trzeba zgłosić instalację do urzędów. Brak zgłoszenia lub nieprzestrzeganie procedur może skutkować problemami prawnymi, utratą możliwości korzystania z dofinansowań czy nawet koniecznością demontażu instalacji.
Czy instalację fotowoltaiczną trzeba zgłaszać?
Zgodnie z aktualnym Prawem budowlanym, montaż instalacji fotowoltaicznej o mocy do 50 kW nie wymaga pozwolenia na budowę, ale może wymagać zgłoszenia w zależności od rodzaju budynku i lokalizacji instalacji.
Kiedy nie trzeba zgłaszać?
- Instalacja ma moc do 50 kW,
- Montowana jest na budynkach mieszkalnych jednorodzinnych,
- Nie narusza konstrukcji dachu,
- Nie znajduje się na obszarze objętym ochroną konserwatorską.
Kiedy zgłoszenie jest konieczne?
- Instalacja znajduje się na budynkach zabytkowych lub w strefie ochrony konserwatorskiej,
- Instalacja wymaga ingerencji w konstrukcję budynku,
- Montaż planowany jest na gruncie lub konstrukcji wolnostojącej w obszarach chronionych.
W takich przypadkach zgłoszenie składa się do odpowiedniego wydziału architektury w starostwie powiatowym lub urzędzie miasta.
Zgłoszenie do operatora sieci elektroenergetycznej
Każda instalacja fotowoltaiczna, która ma zostać podłączona do sieci energetycznej, musi zostać zgłoszona do operatora systemu dystrybucyjnego (OSD). W przypadku mikroinstalacji (do 50 kW) procedura ta jest uproszczona, ale nadal obowiązkowa.
Zgłoszenia dokonuje się na odpowiednim formularzu dostępnym na stronie OSD i należy załączyć:
- schemat instalacji,
- dane techniczne urządzeń,
- certyfikaty zgodności,
- umowę z wykonawcą.
Po pozytywnym rozpatrzeniu zgłoszenia OSD montuje licznik dwukierunkowy i od tej chwili można korzystać z net-billingu.
Obowiązki inwestora wobec Urzędu Dozoru Technicznego (UDT)
Od 2022 roku część instalacji musi zostać zgłoszona do UDT, szczególnie gdy wykorzystywane są magazyny energii lub inwertery powyżej określonych parametrów.
W praktyce dla większości domowych mikroinstalacji zgłoszenie do UDT nie jest wymagane, jednak sytuacja może się zmienić, jeśli:
- inwerter przekracza 6 kVA,
- instalacja jest połączona z magazynem energii,
- zachodzi potrzeba certyfikacji sprzętu.
Zgłoszenia do UDT dokonuje zwykle wykonawca instalacji, ale inwestor powinien zadbać o to, aby wszystkie formalności zostały dopełnione.
Kiedy potrzebne jest pozwolenie na budowę?
W przypadku instalacji powyżej 50 kW, czyli instalacji komercyjnych lub na dużych budynkach przemysłowych, niezbędne jest uzyskanie pozwolenia na budowę. Taki projekt musi być opracowany przez osobę z odpowiednimi uprawnieniami, a cała dokumentacja złożona do urzędu.
Dla inwestorów indywidualnych najczęściej jednak instalacje nie przekraczają tej mocy, więc procedura pozwolenia nie jest konieczna.
Dofinansowania i wymogi formalne
Chcąc skorzystać z programów wsparcia takich jak „Mój Prąd”, „Czyste Powietrze” czy regionalne dotacje, należy bezwzględnie dopełnić wszelkich formalności:
- zgłoszenie instalacji do OSD,
- podpisanie odpowiednich umów,
- czasem przedstawienie certyfikatów i dokumentacji technicznej.
Brak zgłoszenia może skutkować odrzuceniem wniosku o dofinansowanie.
Tabela: Obowiązki formalne w zależności od rodzaju instalacji
| Rodzaj instalacji | Zgłoszenie do OSD | Zgłoszenie do urzędu | Zgłoszenie do UDT | Pozwolenie na budowę |
|---|---|---|---|---|
| Mikroinstalacja do 6 kW | Tak | Nie | Nie | Nie |
| Mikroinstalacja 6–50 kW | Tak | Czasem | Czasem | Nie |
| Instalacja >50 kW | Tak | Tak | Tak | Tak |
Podsumowanie
Zgłaszanie instalacji fotowoltaicznej to ważny element procesu inwestycyjnego. Choć wiele instalacji nie wymaga pozwolenia na budowę, zgłoszenie do operatora sieci jest obowiązkowe. W niektórych przypadkach konieczne będzie też dopełnienie formalności w urzędzie lub zgłoszenie do UDT. Dla własnego bezpieczeństwa, a także możliwości skorzystania z dotacji i uniknięcia problemów, warto powierzyć te kwestie profesjonalnej firmie instalacyjnej i samemu upewnić się, że wszystkie procedury zostały prawidłowo przeprowadzone.